Jak wiecie, na tym blogu piszę rzadko, ale jeśli poruszam jakiś temat, to jest to coś ważnego. Dzisiaj opiszę kluczowy w 2022 roku temat dla naszych inwestycji – stopy procentowe i ich wpływ na aktywa.
Zacznijmy od początku. Czym jest stopa procentowa?
Jest to koszt wyrażony w procencie po którym bank centralny (w Polsce NBP, w USA FED) pożycza pieniądze bankom komercyjnym.
Dla przykładu – bank chce pożyczyć 10milionów złotych na akcję kredytową – stopa procentowa wynosi 1,75%, więc po roku musi od zwrócić do NBP 10 milionów 175 tysięcy złotych. (przy 3% stopy% będzie to już 10,3 mln zł)
Stopa procentowa jest też ściśle powiązana ze stawką wibor/libor, a te z kolei oddziaływują na cały rynek długu i kredytów. W tym na roczną ratę twojej hipoteki, która kosztuje wibor + marża
Pomiędzy stopami procentowymi a gospodarką zależność jest dość prosta
Dlatego (moim zdaniem) banki centralne podnoszą stopę procentową tylko wtedy, kiedy muszą……
Jak widzicie, stopy mają kolosalny wpływ na całą gospodarkę. Ale czemu akurat o tym teraz piszę?
Ano dlatego, że będą je dalej podnosić i przemawiają za tym wyceny instrumentów na przyszły poziom stopy procentowej czy odczyty makroekonomiczne. Same stopy mają zaś BEZPOŚREDNI wpływ na nasze inwestycje.
Zaś o samym możliwym podnoszeniu pisałem już w marcu a od września pisałem o całej serii podwyżek co teraz widzimy. I na tym się nie skończy, bo 4% jest możliwe już w tym roku…
I pomyślcie, że guru w Polsce w tym temacie tak długo siedzieli cicho, mieli pół roku na ostrzeżenie swoich subskrybentów, a woleli w tym czasie robić fomo czy internetowe szoł…
Obligacje vs stopa procentowa
Od podwyżek stóp procentowych cena obligacji spada – ponieważ rynek oczekuje, że będzie płacił taniej za swoje oczekiwania co do oczekiwanych stóp zwrotu oraz rośnie ryzyko niewypłacalności emitenta przez droższe odsetki. Jeszcze mocniej to się przekłada na obligacje zerokuponowe, gdzie płatność jest na końcu życia takiej obligacji.
Pełny opis jak wpływają stopy na obligacje macie w poniższym nagraniu 😉
https://www.khanacademy.org/economics-finance-domain/ap-macroeconomics/ap-financial-sector/financial-assets-ap/v/relationship-between-bond-prices-and-interest-rates
W tym miejscu, warto dodać dwie ważne rzeczy – odsetki od poniesienia stóp procentowych rosną, więc płatności roczne z obligacji będą większe.
Drugą ważną rzeczą są obligacje o stałym oprocentowaniu (czyli takie których oprocentowanie jest stałe przez okres życia obligacji) – nie ma ich wiele w Polsce, ale w okolicach szczytu stóp procentowych, będziemy w stanie znaleźć te ze stosunkowo dobrym emitentem oprocentowane na 6, 7 może nawet 9% rocznie i to ze stałymi odsetkami nawet jak stopy już spadną.
Brzmi apetycznie, prawda? 😀
Akcje vs stopa procentowa
Wzrost stóp procentowych, ma ogromny negatywny wpływ wyceny i finanse na spółki, na wielu płaszczyznach. Zacznę od wzoru na wycenę DCF często używany przez fundusze i analityków finansowych, spokojnie jest on dość prosty i fajnie nam pokaże jak do cen spółki podchodzą tego typu inwestorzy instytucjonalni 😉
Najprościej ujmując za odpowiednią wycenę rynkową spółki odpowiadają suma jej przyszłych przepływów finansowych (lub zyski i dywidendy w innych modelach). Jednak w mianowniku mamy WACC? Czym on jest?
Potocznie nazywany „wacek” jest kosztem kapitału. Pokazuje ile kosztuje dług spółki, zauważcie że jest tam procent długu – czyli jak stopa procentowa urośnie to nie tylko wzrośnie koszt długu, ale i spadnie wycena…
I moim zdaniem to jest główny powód korekty na spółkach z rynków wschodzących w ostatnim kwartale
Kolejne reperkusje
Kolejne reperkusje podwyżek stóp procentowych na rynek akcji.
Mogę je podzielić na 3 grupy:
- Wzrost kosztu długu w spółkach jak stopy rosną to jak wspomniałem wcześniej rosną odsetki, dlatego firmy które mają duże długi i koszty finansowe zwłaszcza względem zysku netto ucierpią, bo podnoszenie stóp zwiększa ich koszty, co jeśli mają słaba zdolność do przenoszenia podwyżek cen na klientów odbije się na spadku zysku netto. –
- Spadek popytu (zaagregowanego) W makroekonomii jest wskaźnik nazwany popytem zagregowanym, opisuje on cały popyt dostępny w kraju. Stopy procentowe podwyższają koszty odsetek, które obciążają budżety i zmniejszają kwoty
innych wydatków, dodatkowo zmniejsza ona skłonność do impulsywnej konsumpcji. - Mniejsza atrakcyjność tego rodzaju inwestycji Spytam krótko, Ciułacz Janek ma do wyboru obligacje orlenu po 7% lub akcje spółki dywidendowej która spada i daje 4% dywidendy. Jak myślicie, co wybierze? 😀
Jeśli prawie wszystko z rynku akcji spada, to czy coś urośnie?
Tak. Znajdzie się kilka takich spółek. Po pierwsze urosną lub chociaż nie będą spadać spółki których zyski będą, rosły – nie będzie ich teraz dużo, ale jeśli się znajdą na pewno wspomnę o nich. Szczególnie ciekawe będą te mało zadłużone, ze skalowalnym globalnym modelem sprzedaży.
Pomysłem mogą też być spółki „defensywne” i utiities z dużą siłą przełożenia kosztów na klientów, ale często one mogą spaść z całym rynkiem.
Najlepszym rozwiązaniem jest jednak poczekać na szczyt stóp procentowych i wtedy się obkupić mocno przecenionymi walorami, które mocno zyskają na przyszłej obniżce stóp (tej za kilka kwartałów) jak deweloperka, windykatorzy itd.
Nieruchomości
Nieruchomości oberwą od podwyżki stóp procentowych, ale skala zależy również od innych czynników jak aktywność funduszy inwestycyjnych ma tym rynku. W przypadku nieruchomości kupowanych przez „ detal „ wpływ stopy procentowej jest prosty – im wyższa, tym musisz więcej zarabiać by mieć na nią zdolność kredytową.
Dla przykładu w Polsce w ostatnich trzech miesiącach zdolność kredytowa spadła o 20%, przez co wiele osób już nie kupi mieszkań. Choć tu należy wyraźnie zaznaczyć że w dużych miastach sporo lokali kupują fundusze inwestycyjne – nieoficjalnie się mówi o 20-30% i od ich reakcji na podwyżki stóp zależy jak mocno cena spadnie.
Ciekawe są również opracowania z innych krajów. W Nowej Zelandii przewiduje się, że zdolność kredytowa spadnie o 10% po podwyżce stopy o 1%, a 0 18% po podwyżce o 2%.https://www.interest.co.nz/property/111056/rising-interest-rates-will-reduce-amount-most-home-buyers-can-borrow-pushing-down
Słowo końcowe.
Moim zdaniem czeka nas dynamiczny wzrost stóp procentowych, które przecenią wiele aktywów na rynku. Moim zdaniem na najbliższe 2-3-4 kwartały lepiej odkładać kasę w bezpieczne aktywa – jak obligacje indeksowane inflacją czy etf na sp500 (o ile nie podniosą tam za szybko stóp) i poczekać na peak stóp procentowych, wtedy na rynku pojawi się bardzo wiele przecenionych akcji z dobrą dywidendą oraz perspektywą zakupów na długi termin.