Obiecałem zrobić dla was analizę sektora LED. Pod tym określeniem kryją się spółki które handlują, instalują lub produkują oświetlenie ledowe.
Sektor ten mnie zainteresował z trzech powodów:
–>Pierwszym jest ogromna dynamika wzrostu tego rynku – rośnie on średniorocznie o ponad 15% (LINK).
Dodatkowo pojawiają się nowe dziedziny i zastosowania dla tego typu oświetlenia np. Ledy emitujący podczerwień, Ledy UV lub Ledy wysokoenergetyczne, w efekcie nie jest to tylko wymiana lamp na nowe generacje, ale też tworzenie się nowych sektorów rynków, dodatkowo sam sektor jest już teraz dość rozległy. (LINK)
–>Drugim jest polityka efektywności energetycznej prowadzona przez UE oraz zalecenia innych krajów np. USA. W UE do 2020 roku efektywność energetyczna ma wzrosnąć o 20%, najprostszym rozwiązaniem jest po prostu instalowanie lamp ledowych zamiast zwykłych lamp w instalacjach komunalnych tj. oświetlenie dróg czy budynków. Powód jest prosty lampa ledowa zużywa ~80% energii mniej w stosunku do tradycyjnych żarówek.
–>Trzeci powód to zaadaptowanie tej technologii – większość fabryk zaadoptowało się do produkcji ledów, mało tego w USA w 2025 ma już nie być żadnej produkującej zwykłych żarówek. Efektem jest spadek cen ledów oraz kosztu maszyn je produkujących w fabrykach. Dodatkowo państwa chętnie dotują badania w tym obszarze. Ciekawostką jest też chęć sprzedania działu żarówek przez firmę która je wymyśliła – General Electric. (LINK)
Impet tego rynku najlepiej oddają dane z raportu Amerykańskiego Departamentu Energii. (LINK)
Dodatkowo kursy walorów z branży ( Lug, Essystem, Grodno) od roku zachowują się dobrze – mają silne trendy wzrostowe.
Ok, skoro zdrowy rozsądek podpowiada, że sektor ledów będzie silnie pro wzrostowy w najbliższych latach. To zastanówmy się jakie podmioty notowane na GPW/NC są związane z tym sektorem?
Roboczo podzieliłem ten sektor na 3 grupy:
–>Pierwszą są tradycyjny sprzedawcy oświetlenia mają oni własne placówki handlowe i wcześniej sprzedawali oświetlenie lub elektrykę. LED jest dla nich tylko dopełnieniem asortymentu. Sektor ten jest nisko marżowy (zazwyczaj marża netto <1%), mocno obciążony kredytami kupieckimi i rozproszony na bardzo wiele podmiotów (30% rynku ma 20 „największych” podmiotów )więc w najbliższym czasie czeka go konsolidacja. Przykładem jest np. Grodno.
–>Drugą grupą są tzw. Integratorzy. Zajmują się oni projektowaniem, podłączaniem i wykonawstwem prac związanych z oświetleniem. Wiążą się oni kontraktami na wykonanie jakiejś większej instalacji np. oświetlenia centrum handlowego. W efekcie przychody są naliczane stopniowo, marże są lepsze niż u sprzedawców, jednak wadami są uzależnienie od koniunktury w budownictwie oraz silne skoncentrowanie przychodów w Polsce. Dobrym przykładem jest Essystems.
–>Trzecią grupą są producenci. Obejmuje ona firmy, które mają swoje fabryki lub montownie i wypuszczają pod swoim Brandem produkty ledowe. Mają one dobre marże i nie są uzależnione tylko od polskiego rynku, wadą jest jednak konieczność stałej rozbudowy mocy przerobowej fabryk oraz konieczność konkurencji z Azjatami. Przykładem jest np. Lug.
Po przerobieniu tej teorii przechodzę do tego co lubicie najbardziej – czyli analiz spółek.
Przeanalizuję Grodno, ESSystem i LUGa. Ampli odpuściłem ze względu na upadłość, Poltronic od niedawna ściąga LEDy bezpośrednio z Chin i jest malutką spółką, którą ciężko porównać z pozostałymi. Natomiast Lenę odpuściłem, ponieważ nie potrafiłem znaleźć w niej głównych motorów wzrostu oraz miała skomplikowane transakcje powiązane, których nie rozumiałem.
Zacznijmy od GRODNO #GRN – jest to firma która zajmuje się sprzedażą oświetlenia w placówkach stacjonarnych. Ledy stanowią ledwie 7,5% jej przychodów, jest to mało, jednak za 2 lata ma to być 12,5% obrotów. Jest to i tak dużo jak na retailera (u konkurencji led ma ~5% przychodów). Firma dość intensywnie się rozwija i jako jedna z nielicznych przejmuje inne podmioty. 30 z 70 sklepów jest zlokalizowanych w województwie mazowieckim.
Co ciekawe zmienia się też struktura sprzedaży ze strony spółki – rośnie udział zakupów ze strony wykonawców instalacji, co może mieć związek z hossą deweloperską. Spółka też stara się projektować i wdrażać własne instalacje, co w dalszej przyszłości może zmienić strukturę przychodów, które dodatkowo powinny rosnąć. Dla spółki kluczowy jest 3 kwartał, wtedy zyski są największe.
Jeśli chodzi o inne wskaźniki finansowe, to wyglądają one następująco:
Zobowiązania to 73%, znośnie jak na handlówkę. Jednak zobowiązania długoterminowe to aż 41% – te 23 mln zł stanowią pożyczki, odsetki od nich obciążają zysk o 1,2 mln zł rocznie – jest to 14% zysku. Marże są dość niskie, ale standardowe jak na handlówkę – marża netto to 0,5%, a ROA 3,9% należności i płynność nie odbiegają od norm. Jeśli chodzi o wskaźniki to spółka w ostatnim kwartale mocno podrożała – C/Z to 26 a EV/EBITDA 17,8, przez co jest już drogo.
AT: Podobne wioski co z AF. Dodatkowo rzuca mi się w oczy ostatnia korekta, powinien być test 12,5; może 12zł na świecy dziennej podczas dnia z małym obrotem – spółka miewa dziury w arkuszu.
Podsumowując: spółka jest nawet fajna i perspektywiczna, ale trudno mi uwierzyć aby za kilka lat była 2x droższa niż obecnie. Zwłaszcza, że kolejna przejęcia będą okupione wzrostem długu lub emisjami akcji, a kurs jest już wysoko. (Chociaż też tak mówiłem o tej spółce w sierpniu 😀 )
ESSYSTEM #ESS – Spółka zajmuje się głównie wdrożeniami oświetlenia. Rozumianymi jako zainstalowanie oświetlenia w jakimś dużym budynku np. centrum handlowym , muzeum czy dworcu w ramach jednorazowego kontraktu. Oprócz montażu spółka projektuje całą instalację. Przykłady prac zrealizowanych przez spółkę możemy znaleźć tutaj.
Rozwiązania oparte na ledach stanowią 68% jej przychodów, rok temu było to 56%. Sprzedaż hurtowa dla zewnętrznych klientów stanowi ~25% przychodów, reszta to wdrożenia. Mają też własną linię opraw ledowych – Cosmo FX.
Jeśli chodzi o finansowe spółki – mocno się rzuca w oczy erozja marży netto w ostatnich latach. Przychody rosną, a zyski wprost przeciwnie, prawdopodobny powód to konkurencja w branży i słabość na rynku deweloperki infrastrukturalnej (ponad 15% zleceń jest tu nierentownych na starcie i generalny wykonawca myśli jak tu przyciąć na kosztach podwykonawców). Marże są cykliczne w związku z realizacją kontraktów. Na minus jest też duże uzależnienie od przychodów w Polsce, chociaż tu spółka zrobiła bardzo dużo i eksport w ciągu roku wzrósł do 23,7% z 20,6%, głównie dzięki wdrożeniom w Azji.
Z drugiej strony mamy niską bazę – zysku netto, która będzie łatwo pobić spółce w tym roku, co powinno ciągnąć kurs dalej w górę, co widać w szacunkach wynikowych za III kwartał.(LINK) c/z wynosi 15,7 przez co jest już trochę drogo i rynek oczekuje dobrych wyników w kolejnych kwartałach.
Warto również zajrzeć w strukturę przychodów. W ciągu ostatniego roku się ona zmieniła pod względem klientów. Przychody z produktów architektonicznych dość mocno spadły, rozwinął się za to dział produktów przemysłowych i dwie nowe grupy produktowe – sterowanie i oświetlenie/zasilanie awaryjne. Jest to efekt otwarcia nowych linii produkcyjnych, co ważne na tych produktach zazwyczaj jest dobra marża.
W kwestii bilansu powiem krótko, ESS jest spółką o bardzo małym zadłużeniu, finansująca się kapitałami własnymi i posiadającą duże ilości gotówki z której może być dobra dywidenda w przyszłym roku (ostatnie dwa lata dywidenda wyniosła 7,6% i 10,5%). Spółka planuje również dorzucić nowe inwestycje w fabrykę, niewykluczone, że jej wartość w bilansie zostanie podniesiona w przyszłym roku. (link)
AT: Spółka jest mało płynna, przez co do analizy musiałem wziąć wykres tygodniowy. Od 2012 roku jest w upierdliwym trendzie bocznym z lokalnymi szczytami na początku kwietnia. Istotnym oporem będzie 3-3,2 zł (czerwona linia trendu), statystycznie powinna się od niej odbić w dół, jesli go przebije to kurs powinien szybko zawędrować na 4zł.
Podsumowując: W spółce jest dużo miejsca na możliwe wzrosty dzięki wyjściu za granice, niskiej bazie wynikowej i nowym grupom produktowym. Spółkę też stać na nowe inwestycje. Problemem jest jednak niska płynność akcji i 5-letni trend boczny który utrudni wzrosty powyżej 3zł, na pocieszenie zostają dywidendy w przyszłości. Niemniej widać sygnały poprawy dla wyników i technicznie jest to najtańsza z omawianych w tym artykule spółek.
Przechodzimy do producentów.
LUG #LUG – spółkę już analizowałem w ramach topNC. Link do Analizy: https://marketrevolution.eu/raport-topnc-q2-2017-i-analiza-luga/
W skrócie. Spółka produkuje LEDy pod zieloną góra, dodatkowo otwierają fabrykę w Argentynie i mają sieć spółek rozsianych po całym świecie. Część przychodów stanowi montaż oświetlenia w budynkach np. na stacjach metra, w galeriach handlowych czy na lotniskach. O biznesie spółki znalazłem ciekawy artykuł, który dokładnie go opisuje (link).
Istotnym czynnikiem wzrostu będzie aktualnie otwierana fabryka w Argentynie ,dzięki której spółka uniknie wysokich ceł w tym rejonie świata oraz wydatki na badania (r&d), które mają doprowadzić do ulepszenia produktów i wprowadzenia nowych grup produktowych. Na te informacje należy zwracać uwagę.
Spółka podała też szacunki za III kwartał 2017, widać w nim pewne spowolnienie wzrostu wyników, spowodowane było to niską bazą spowodowaną wycofaniem się z Rosji i przechodzeniem na produkcję ledową w 2015 i 2016 roku. W IIIkw niska baza właśnie się skończyła. Wysoki wzrost zysku netto to również zasługa wahań kursowych, z drugiej strony przychody rosną w tempie wzrostu sektora LED, czyli szybko, a dodatkowo spółka nie jest obciążona koniunktura w Polsce bo 60% jej przychodów to eksport.
AT: Spółka jest po bardzo intensywnych wzrostach, przez co widzimy korektę w trendzie bocznym. Spółka testuje poziom 11zł, jednak ten się skutecznie broni, co jest dużym atutem. Główny negatyw to spadek obrotów na walorze.
Podsumowując: Spółka najbardziej mi się podoba z sektora ledowego. Ma zdywersyfikowane przychody i dobrze się rozwija. Jedyne dwa problemy są takie, że jest drogo c/z 17,6 (najbardziej widać to po kursie) i dużo będzie zależeć od powodzenia w Ameryce południowej. Drugim problemem jest przejście z NC na GPW. Zjawisko to jest statystycznie bardzo negatywne dla kursu.
Dzięki za przeczytanie!
Jeśli szukasz świeżych analiz i pomysłów inwestycyjnych to zapraszam na FB, gdzie piszę znacznie częściej. https://www.facebook.com/MarketRevolution.Eu/
Analizy spółek z sektora po III kwartale rozwinę również w raporcie topNC (opisuje on małe spółki z najlepszymi wynikami kwartalnymi). https://longterm.pl/shop/Raport-Top-New-Connect.html
Jeśli macie jakieś przemyślenia, zostawcie je w komentarzu.