Planuje zrobić coś nowego, otóż chcę trochę popisać o zarządzaniu ryzykiem i grze na giełdzie ale ze strony psychologi, w cyklu artykułów 🙂
Póki co opowiem wam o mojej koncepcji przeniesienia teorii osobowości MBTI na realia giełdowe oraz postaram się wam pokazać jej wpływ na wasz system gry, zwłaszcza na popełniane błędy.
MBTI to teoria zastosowana z sukcesem w zarządzaniu kadrami. Polega ona na podzieleniu osobowości na 16 typów z których każda zawiera własne funkcje logiczne(kognitywne) przez co różni się sposobem zachowania, sposobem myślania i podejściem do życia. Kody typu MBTI składa się z czterech liter które razem pokazują dany typ osobowości. W praktyce u mnie wygląda to tak, poniżej macie moje wyniki:
Czemu akurat o tym gadam?. Otóż ten test niesamowicie dokładnie precyzuje nasz charakter, pokazując nasze wady, zalety i naszą specyfikę. Dosadnie pokazuje nasze predyspozycje o ile jesteśmy czystym typem.
Ten test możecie znaleźć tutaj: https://www.16personalities.com/pl/darmowy-test-osobowosci
Ok, teraz czas pokazać jak w praktyce to wpływa na nasz system gry. Jednym z nielicznych badań tego typu było badanie Vana Tharpa, autora licznych książek z psychologii tradingu. Zrobił on badanie danych typów osobowości MBTI na grę na giełdzie i wyszły naprawdę ciekawe wyniki (link):
Swoje wnioski oznaczyłem kursywą.
Najpierw króka notka co oznaczają poszczególne litery:
A TERAZ WPŁYW TYCH CECH NA GRĘ (bez ich kombinacji):
Introwersja – ekstrawertyzm (I/E) nie ma prawie znaczenia w grze według Tharpa.
Sensation/Intuition (S vs. N) – Intuicyjni biją na łeb Sensorycznych – mimo że jest ich ledwie 20% populacji to aż 3/5 wysokopoziomowych traderów jest intuicyjnych – prawdopodobne wyjaśnienie: intuicyjni widzą problem wielowątkowo i całym obrazem. Dodatkowo często intuicyjni decydują się na coś przewaga argumentów i nie szukają aż tak bodźców jak Ski (wyjątkami są ENTP i ENFP którzy z natury szukają wrażeń i są nadpobudliwi przez dominującą funkcję Ne ale o tym kiedy indziej :P)
Myślenie – Odczuwanie (T/F) – dla większości traderów nie ma to dużego znaczenia, jednak im wyższe chcemy mieć wyniki tym bardziej widać przewagę myślenia (26/31 najlepszych traderów Tharpa to przewaga cechy myślenia T)
Ocenianie-Planowanie (P-J) – spora przewaga J bo ten podtyp ma tendencję do trzymania się swoich zasad i porządkowania różnych spraw, jednak cecha J nie może być zbyt silna bo wtedy blokuje się zdolność do zmian.
Najciekawsze okazało się jednak badanie temperamentów wyniki były następujące:
Temperamentów mamy cztery (w skrócie):
SP– Jest to temperament dionizosa, czyli świat odbieramy za pomocą zmysłów i obserwacji, dodatkowo widzimy świat taki jaki jest teraz.
SJ– Temperament Epimeteusza – Są to osoby skupione na obowiązkach i pewnym „utrzymaniu ładu, ułożone i bardzo realistyczne.
NF– Temperament Apollina są to Idealiści silnie żyjący w świecie emocji i marzeń, szukają głębszego celu często polega on na dążeniu do samorealizacji.
NT– Temperament Prometeusza. Są to osoby skupione na wiedzy, myśleniu i filozofowaniu, dociekaniu prawdy i inicjacji zmian, niestety mają bardzo zubożoną sferę uczuciową.
A teraz jaki to ma wpływ na grę na giełdzie: SP – słabo się nadają do tradingu przez problemy z długofalowym działaniem i kieruje nimi tzw. instant gratification. Jednak z doświadczenia wiem że są dobrymi analitykami.
SJ – również wypadają dość słabo , w tradingu bo maja problemy ze zmianami + są pesymistami,* z drugiej strony z doświadczenia wiem że XSTJ są wybitnymi inwestorami długoterminowymi*.
NT – mimo ze jest ich 2-10% populacji to uwaga stanowią oni aż ~50% wybitnych traderów. Jak to możliwe? Moim zdaniem powód jest prosty NT są odporni na emocje z zewnątrz, mocno są skupieni na dochodzeniu prawdy i często są pracoholikami co powoduje że skupiają ogrom czasu na giełdzie, dodatkowo NT zmiana zdania nie stanowi tak dużego problemu jak u innych typów.
Dodatkowo podtyp XNTJ – ma tendencję do strasznego focusa na szukaniu możliwości wprowadzania idei i monetyzacji często występuje tam zmniejszone odczuwanie emocji zewnętrznych i słabe podporządkowanie się normą społecznym co ma też wpływ na grę.
NF – Radzi sobie dość dobrze na giełdzie, brak wyjaśnienia dlaczego. Podejrzewam że może chodzić o to że NFy łatwo przyznają się do błędów, widzą sprawę wieloaspektowo i są dość elastyczni. Dodatkowy plus tego typu – dobrze wyczuwają sentymenty rynku.
SF – Co prawda to nie temperament, jednak ludzie tego podtypu z tego co widzę mają ogromny problem z ładunkiem emocjonalnym płynącym od giełdy, przetrzymują straty i nie wytrzymują tego że walor powoli rośnie 🙂 Jeśli jesteś z tego podtypu to naprawdę mocno pracuj nad risk i money managementem, chyba że lubisz wyzerowany rachunek!
To tyle na dziś, pokazałem wam zarys koncepcji nad którą intensywnie od pewnego czasu pracuję. Kolejny odcinek będzie już o wpływie samych funkcji kognitywnych na grę. Postaram się również wyjaśnić jak można je ćwiczyć bo można i może to sporo poprawić nasze wyniki 🙂
Cz1. Założenia MBTI: https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-1/
Cz2. Funkcje kognitywne: https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-2/
Cz3. Jak można ćwiczyć i rozwijać funkcje kognitywne
https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-3/
Cz4. BIG5 i jego implikacje:
https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-4/
Polecane książki o tematyce finansowej. Kupując wspierasz portal.
