Dziś trochę praktycznych aspektów teorii MBTI. Opowiem wam jak można ćwiczyć i rozwijać funkcje kognitywne.Fakt trwa to długo ale pozwala to znacznie usprawnić nasze funkcjonowanie i uzyskać pewne cechy których w normalnych warunkach nie bylibyśmy w stanie wykorzystać.
Jak wspominałem w poprzednim artykule mamy 8 funkcji kognitywnych + Możemy rozwijać cechę J + Możemy ćwiczyć ekstrawertyzm. Więc pole do popisu jest spore. Warto zwrócić uwagę że najłatwiej jest nam ćwiczyć 3 nasze główne funkcje kognitywne, z resztą nie jest aż tak prosto, co nie znaczy że nie jest to niemożliwe.
Mamy na to co najmniej dwa sposoby. Pierwszy to ćwiczenie naszej najsilniejszej kognitywnej cechy ekstrawertycznej w/g MBTI – o tym będzie w dalszej części posta.
Drugi to ćwiczenie ekstrawertyzmu jako cechy zachowania. W tym przypadku bazujemy na założeniu że ekstrawertyzm wiąże się z szukaniem silnych bodźców na zewnątrz. Aby to zrobić musimy poznać naszą reakcje na zewnętrzne silnie stymulujące/stresujące bodźce, poznać swoją strefę komfortu i nasze reakcje na relacje interpersonalne (zwłaszcza z większą grupą osób), a następnie stopniowo je rozwijać i wzmacniać bodźce.
Ważne w tym jest również robienie nowych rzeczy (najlepiej z dreszczem emocji) i duży nacisk na robienie rzeczy z dużą interakcją społeczną np. zapisanie się na siłownie lub zacząć grać w grę zespołową, taniec, chodzenie na imprezy, kluby dyskusyjne, wolontariat opierający się na pomocy ludziom czy chodzenie na spotkania towarzyskie.
Ważne jest to aby były to aktywności przyjemne dla nas i ładujące nasze psychiczne baterie. Inaczej ćwiczenia niewiele nam dadzą. Dodam też że proces „przemiany” może trwać latami i trzeba być w tym ćwiczeniu konsekwentnym……
Jak uda nam się to opanować to warto też poćwiczyć samą komunikację ale to temat rzeka, z drugiej strony jest to przydatne dla osób z temperamentem NT……
Cecha J – Judgement Cechę tą najłatwiej ćwiczyć przez rozwój funkcji Te lub Fe (ekstrawertyczne myślenie/uczucia) i pomocniczą (Ni/Si). Alternatywną opcją jest uczenie się planowania, zapisywania harmonogramów, budżetowania, a przede wszystkim konsekwentnym realizowaniu swoich założeń i planów. Od razu mówię nie jest to przyjemne ale naprawdę się to opłaca bo wzrośnie nasza wydajność w życiu.
Rozwój funkcji kognitywnych rozpoczniemy od uczuć/emocji. Mamy więc extroverted i introverted feeling. Jak wspomniałem w cz2. one różnią się ukierunkowaniem danej cechy do wewnątrz lub do innych osób.
Zacznę od extroverted Feeling Fe – cecha ta jest odpowiedzialna za odczuwanie oczekiwań społecznych i umiejętność sterowania emocjami w rozmowie. Mocno ona wpływa na inteligencję emocjonalną. U mnie jest ona bardzo słaba – pomimo że jestem silnym ekstrawertykiem, jednak powoli ją rozwijam i widać tego efekty 🙂
Rozwijamy ją poprzez odpowiadanie sobie n/t pytań jaki wpływ na uczucia innych ma dana sytuacja i jakie oni mają oczekiwania względem nas.
Można również znaleźć sobie „znajomego” któremu powierza się swoje uczucia i wrażenia oraz ich słuchać. Można też rozmawiać n/t opinii na temat danych spraw ale ze strony uczuciowej. Z aspektów praktycznych dobry jest wolontariat nastawiony na pomaganiu słabszym oraz zajęcia artystyczne, praca nad głosem i mimiką itd 🙂
Introverted Feeling Fi
Rozwijamy ją poprzez robienie rzeczy które lubimy.
Można też próbować zastanawiać się nad moralnością i etyką w sprawach które nas interesują. Można również zastanawiać się jakie rzeczy wzbudzają w nas dane emocje. Warto też w tej kwestii rozwijać dziennik wspomnień i pomyśleć o motywach które kierują naszymi działaniami.
Sensing to postrzeganie rzeczywistości i przypominanie sobie jej. Każdy te cechy ma i używa, tyle że nie każdy jest spostrzegawczy i nie zawsze rozumiemy bodźce odbierane z naszych ciał. Jak więc to wyćwiczyć?
Extroverted Sensing (Se)
Hobby w postaci sportu, rzemiosła, napraw – zwłaszcza te gdzie jest duży nacisk na pracę rąk i spostrzegawczość.
Pomaga też wystawienie się na dużą ilość wrażeń zmysłowych i odbieranie ich jakie są w danej chwili np. jazda na gokartach, „skałki” czy tańczenie. Sposobem na jej rozwój jest też zapamiętywanie bodźców i detali zmysłowych jak zapachów, smaków, wyrazów, kolorów itd.
Introverted Sensing (Si)
Funkcję tą możemy ćwiczyć na co najmniej dwa sposoby. Pierwszy polega na przywoływaniu pamięci o zdarzeniach z przeszłości które miały dla nas ważny sentymentalny ładunek, pomagają też refleksje i rytuały. Druga możliwość do praca na ciałem czyli ćwiczenia priorecepcji, stretching, joga, ćwiczenia relaksacyjne i medytacyjne oraz uświadamianie sobie bodźców płynących z ciała.
Teraz przyszła pora na intuicję – ale nie chodzi tu o „kobiecą intuicję”. W MBTI jest to spojrzenie na coś jako całość, jak na wielki obraz, możliwości lub proces. Dodatkowo możemy dzięki niej widzieć sprawę oczyma innych. Jak to wyćwiczyć skoro typów intuicyjnych jest tylko ~20%? Są na to sposoby.
Extroverted Intuition (Ne)
W przypadku giełdy możemy ją rozwinąć robiąc „gdybanie” typu w jakie są potencjalne scenariusze na przyszły tydzień, miesiąc itd. Można też się zastanawiać nad możliwymi wynikami spółek i ruchem w trendzie.
Inna możliwość treningu tej cechy – udziały w burzy mózgów i praca twórcza i kreatywna. Tworzenie marzeń w głowie typu jak urozmaicić sobie życie. Czytanie fantastyki, podróże w nieznane…..
Introverted Intuition (Ni)
Można ją rozwijać przez zabawę w odgrywanie ról, przydatne jest też myślenie z perspektywy drugiej osoby – najlepiej po stojącej przeciwnej stronie: co ona myśli o danej sytuacji i co może zrobić. Pomaga też refleksja nad przeczytanymi książkami, zastanawianie się nad drugim dnem poszczególnych spraw, łączenie różnych aspektów w jedną całość. Istotne są również nasze projekcje przyszłości i zastanawianie się jak wtedy będą wyglądały nasze sprawy.
Teraz czas na funkcje myślenia – ciekawe jest to że w/g mbti każda z funkcji myślenia jest zupełnie inna. Introwertyczne odpowiada za analizowanie, a ekstrawertyczne za systematyzowanie, rządzenie i realizacje planów.
Extroverted Thinking (Te) Rozwijamy ją przez asertywność i działanie, najlepiej zaproponować jakiś projekt, rozbić go na poszczególne etapy i zrealizować je, ważne by to był projekt ZESPOŁOWY. Ważne jest też porządkowanie i katalogowanie swojej wiedzy, swoich spraw, swoich dokumentów. Pomaga też nauka zarządzania projektami, kadrami i ćwiczenie tzw. przywództwa.
Zalecane jest też rozważanie za i przeciw danego rozwiązania zanim je użyjemy oraz działanie na rzecz efektywności swoich działań.
Introverted Thinking (Ti) Zabawa w puzzle, scrabble, łamigłówki. Robienie analiz i badań. Pomaga jej również działanie indywidualne nad projektami i poznawanie koncepcji teoretycznych. Najlepszym jednak kursem Ti jest rozwiązywanie zadań z matematyki wyższej lub programowanie….
Pozostaje ostatnie pytanie. Które cechy należy ćwiczyć? Zanim na sobie na nie odpowiemy musimy być świadomi tego że będziemy czuli duży psychiczny dyskomfort oraz musimy mieć świadomość że ćwiczenie jednej z cech kognitywnych prawdopodobnie osłabi inne cechy kognitywne, a czasem kilka naraz…..
Musimy też wiedzieć po co to ćwiczymy – czy celem jest skuteczniejsza gra na giełdzie? Większa skuteczność biznesowa? Lepsza relacja z ludźmi? Pozbycie się upierdliwych wad? A może wykorzystanie w pełni naszego typu osobowości (o tym będzie w cz. 4 i 5 serii 🙂 )
- W przypadku gry giełdowej najlepiej rozwijać Te, Si, Ni i Ne.
- W przypadku przedsiębiorczości i prowadzenia biznesu Te, Ni, ewentualnie Ti, Se, Fe
- W przypadku skrajnego deficytu jakiś cech (shadow functions) – warto je poprawić, chociaż ich rozwój jest bardzo trudny.
- Komunikacja międzyludzka: Fe, Ni, Se/Si
- Dobrym pomysłem jest też ćwiczenie 3 i 4 cechy swojego typu charakteru. Są one stosunkowo łatwe do rozwinięcia i daje to dużą kontrolę nad naszym zachowaniem.
- W praktyce w życiu cecha Te jest mega przydatna i w nią należy ładować bez względu na typ jakim jesteśmy, bo to tak naprawdę od siły woli, konsekwencji, myślenia strategicznego i realizacji naszych planów zależy jak daleko w życiu zajdziemy, a ona właśnie za to odpowiada.
Dodam ostatnią myśl ze swojej strony. W tym przypadku jest coś za coś. Jak wspomniałem mocno rozwijając jedną z cech osłabiamy często inne + nasz charakter może się zmieniać. Dodatkowo rozwój Se i Ne może spowodować u nas nadpobudliwość (dosłownie), Te krytyczność i cynizm, Fe/Fi Nadwrażliwość emocjonalną, Si sentymentalizm i „sztywność” a Ni i Ti filozofowanie 😛 Dodatkowo samego temperamentu (dwóch kluczowych funkcji) – NT, SJ, SP I NF nie zmienimy do końca życia.
Warto więc się zastanowić przed treningiem które cechy są dla nas ważne i których trening najwięcej nam da. Warto jednak na to poświęcić czas bo ich rozwój pomoże nam osiągnąć cele i marzenia które tak naprawdę się liczą w naszym życiu.
Sam test funkcji kognitywnych możemy znaleźć: tu lub tutaj. UWAGA! Testy te są mało celne i dają nam jedynie ogólne pojęcie o naszych cechach. Dlatego należy je używać w połączeniu z samym testem MBTI. Może kiedyś stworzę jego lepszą wersję……
Funkcje logiczne w każdym z typów wyglądają tak:Jak zauważyliście każdy typ osobowości ma własne predyspozycje do gry na giełdzie i prowadzenia biznesu a o tym będzie w następnej części.
Cz1. Założenia MBTI: https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-1/
Cz2. Funkcje kognitywne: https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-2/
Cz3. Jak można ćwiczyć i rozwijać funkcje kognitywne
https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-3/
Cz4. BIG5 i jego implikacje:
https://marketrevolution.ghost.io/typ-osobowosci-a-gra-na-gieldzie-cz-4/